 Wys³any: Czw 14:37, 11 Maj 2006 Temat postu: Syberian Husky |
|
| Rys historyczny
- rasa pierwotna, pochodz±ca z rejonu Ko³ymy w pó³nocnej Syberii gdzie by³ hodowany przez pionierów w hodowli psów zaprzêgowych - Czukczów oraz Kamczada³ów, Koriaków i Jagakirów. Oko³o pó³ miliona lat temu wiele paleoazjatyckich, prymitywnych plemion zamieszkiwa³o te tereny, gdy by³y one cieplejszym i bardziej przyjaznym terenem ³owieckim. Ludzie ¿yli tam niemal w epoce kamiennej - zdobywali po¿ywienie poluj±c, w czym pomaga³y im psy my¶liwskie. Ka¿da grupa stworzy³a w³asny typ psa w zale¿no¶ci od wymagañ ³owieckich, ukszta³towania terenu, wystêpuj±cych temperatur czy grubo¶ci pokrywy ¶nie¿nej. 
Czukcze ¿yli na pó³wyspie rozci±gaj±cym siê z Syberii w kierunku Alaski. Oko³o 3000 lat temu klimat uleg³ znacznemu och³odzeniu, tote¿ Czukcze zaczêli wykorzystywaæ psy do ci±gniêcia sañ. Lud ten ¿y³ w sta³ych osadach, w g³êbi l±du i aby polowaæ musia³ przemierzaæ du¿e odleg³o¶ci. Idea³em psa by³o niewielkie zwierzê, które potrzebowa³o ma³o pokarmu, ale by³o na tyle silne, aby ci±gn±æ upolowan± zdobycz z umiarkowan± prêdko¶ci± na d³ugich dystansach. Kiedy zaistnia³a potrzeba przewiezienia ciê¿szego ³adunku, po¿yczano psy od s±siadów i zamiast 6-8 zaprzêgano 16 lub 18. Wszystkie samce, oprócz najlepszych, prowadz±cych zaprzêgi, kastrowano. Zabieg ten mia³ na celu nie tylko ukrócenie zbêdnych kojarzeñ, ale pomaga³ psom w utrzymaniu t³uszczu na ciele. Doskonale zadbane czukockie zaprzêgi licz±ce 20 psów potrafi³y podobno przebyæ w ci±gu 6 godzin odleg³o¶æ 120 km i ci±gn±æ ciê¿ar oko³o 600 kg. By³y one czêsto u¿ywane przez Rosjan do transportu pasa¿erów i poczty. Pokonywa³y wówczas 160 - 180 km dziennie w szybkim tempie. S³owo "husky" w jêzyku miejscowym znaczy ochryp³y i kiedy¶ okre¶lano w ten sposób wszystkie psy u¿ywane do ci±gnienia sañ, obecnie nazwa ta przys³uguje jedynie rasie syberian husky. Husky zosta³y sprowadzone do Kanady w 1909 r. przez rosyjskiego handlarza futrami Williama Goosaka, ale nie jest wykluczone, ¿e mog³y siê tam przedostaæ znacznie wcze¶niej. Goosak wystawi³ zaprzêg w wy¶cigu "All Alaska Sweepstake" na dystansie 650 km. W porównaniu z miejscowymi psami zaprzêgowymi wydawa³y siê byæ tak niepozorne, i¿ pocz±tkowo zosta³y wy¶miane i ochrzczone mianem "syberyjski szczur". Jakie¿ by³o zdziwienie, gdy zaprzêg owych "szczurów", prowadzony przez Thurnstrup'a, po pokonaniu morderczego dystansu zjawi³ siê na mecie jako trzeci. I tak rozpocz±³ siê ci±g zwyciêstw tych niepozornych psów. W 1910 r. na trasie tego samego wy¶cigu John Johnson ze swym zaprzêgiem husky uzyska³ rekordowy czas 74 h. 14 min. 39 sek., pobity dopiero niedawno, w 1983 r. W latach 1915, 1916 i 1917 wygrywa³ s³ynny zaprzêg Husky Leonarda Seppali. Psy Seppali da³y pocz±tek hodowli tej rasy na kontynencie amerykañskim gdzie jako szybkie i wytrzyma³e prêdko zyska³y s³awê i uznanie. Rozwój hodowli doprowadzi³ do zarejestrowania rasy przez "Amerykañski Kennel Club". Krzy¿ówki z miejscowymi psami doprowadzi³y do uzyskania typu uniwersalnego. Psów u¿ywano nie tylko w sporcie, ale równie¿ w pracy - do przewo¿enia niezbyt ciê¿kich ³adunków i poczty. S³ynny norweski badacz Roald Amundsen (1872- 1928), planuj±c ekspedycjê naukow± z Alaski na Biegun Pó³nocny, wybra³ do transportu sprzêtu w³a¶nie husky. Niestety wybuch I wojny pokrzy¿owa³ plany ekspedycji, a sprowadzone przez Amundsena psy rozpowszechni³y siê po Kanadzie i USA. Kiedy w latach 1950-60 rozkwit³a hodowla Husky w Ameryce Pó³nocnej przywieziono pierwsze egzemplarze tych psów do Europy. Popularno¶æ siberian husky w Europie znacznie wzros³a wraz z rozwojem sportu zaprzêgowego, a jego liczebno¶æ gwa³townie ros³a. U¿ytkowo¶æ - pies zaprzêgowy - pies u¿ywany w terapii dzieci autystycznych (dogoterapia). Budowa i ruch Wygl±d ogólny: pies silny umiarkowanie, zwarty, o sportowej sylwetce. Format sylwetki - skrócony prostok±t. G³owa: ¶redniej wielko¶ci, proporcjonalna do tu³owia. Kufa ¶redniej wielko¶ci, zwê¿a siê stopniowo w stronê wierzcho³ka nosa. Kufa: koniec kufy nie jest ani szpiczasty, ani kwadratowy. Wierzcho³ek nosa czarny u psów szarych, p³owych i czarnych. Koloru w±trobianego u psów rudych (ma¶ci miedzianej). Br±zowy lub cielisty u psów ma¶ci bia³ej. Zgryz no¿ycowy. Dopuszczalny jest brak zêbów P1. Uszy ¶redniej wielko¶ci trójk±tne, wysoko osadzone i zbli¿one do siebie, s± grube i obficie poro¶niête w³osiem. Koniec ucha lekko zaokr±glony, stoi prosto do góry. Ciekaw± i czêsto poszukiwan± cech± s± niebieskie têczówki, nierzadko têczówki ró¿ni± siê kolorem. Oczy migda³owe osadzone lekko sko¶nie. Szyja: ¶redniej d³ugo¶ci, dumnie noszona, gdy pies stoi, w k³usie szyja opuszcza siê tak, ¿e g³owa noszona jest lekko do przodu, obficie ow³osiona. Tu³ów: silny zwarty, linia grzbietu prosta, k³±b wyra¼ny, lêd¼wie dobrze umiê¶nione, zad prosty, klatka piersiowa g³êboka. Ogon: w kszta³cie lisiej kity, dobrze ow³osiony, osadzony powy¿ej linii grzbietu i noszony w kszta³cie sierpowatego ³uku, gdy pies ma napiêt± uwagê. Koñczyny przednie: mocne i proste, równoleg³e wzglêdem siebie. Koñczyny tylne: ¶rednio k±towane, mocne, uda dobrze umiê¶nione. Ko¶ciec: mocny, ale nie ciê¿ki. Ruch: lekki, p³ynny, zwinny, swobodny, ¿ywy i elegancki; ze wzglêdu na swój ciê¿ar cia³a i wielko¶æ husky jest najszybszym z pó³nocnych ras psów zaprzêgowych. Szata i umaszczenie - Dopuszczalne s± wszystkie rodzaje umaszczenia, od czysto bia³ego do jednolicie czarnego, jednak najczê¶ciej spotykane zestawienia barw to: czarny, szary, wilczasty, srebrzysty, rudy, czekoladowy i z³ocisty z biel±, tak¿e pinto (³aciate). Na g³owie wystêpuje niespotykana u innych ras ró¿norodno¶æ rysunkiu, tzw. maski-z regu³y bia³a kufa i czê¶æ twarzowa czaszki, reszta barwna. W³os jest dwojakiego rodzaju - tworz± go podszerstek i w³os okrywowy ¶redniej d³ugo¶ci; bardzo gêsty, sprawia wra¿enie obfitego, ale nigdy nie jest tak d³ugi ¿eby przes³ania³ wyra¼ny rysunek linii psa. 
Wymiary - wysoko¶æ w k³êbie: psy 54-60, suki 50-56 cm (najmniejszy z pó³nocnych ras psów zaprzêgowych); - waga: psy 20-27, suki 15-23 kg. ¬ród³o: "http://pl.wikipedia.org/wiki/Siberian_Husky" |
|